10. Sınıflar Dil ve Anlatım Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Soruları

1.  Aralarında anlam ve ilişki bulunan (aşağıdaki kutucuklardaki) ifadeleri eşleştiriniz. (5x2=10p)

A	Fiziksel ve ruhsal betimlemeleri vardır.		Öğretici metinler
B	Kişinin bilgi, kültür ve seziş gücüne göre yorumlanır.		Başkan
C	Tartışmayı başlatır ve  sonuçlandırır.		Portre
D	Görsellik kazandırarak öğretmeyi pekiştirmek amaçtır.		Sanat metinleri
E	Genellikle açıklama ve tartışma yöntemleri kullanılır.		Sunum

2. Aşağıdaki ifadelerin sonuna doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. (10 x 1 = 10p)

[   ] Metinlerde ele alınan konunun niteliklerinden biri de ilginç olmasıdır.

[   ] Sanatçının kendi ifade tarzına, duyuş, düşünüşteki farklılığına ana düşünce adı verilir.

[   ] “Maddenin üç hali vardır.” Cümlesi bilimsel bir metindir.

[   ] “Mersin Akdeniz Bölgesi’nin en güzel şehridir” cümlesi öznel bir anlatıma sahiptir.

[   ] Metinin anlatımında duraklamaya yol açacak hiçbir unsura yer verilmemesine açıklık denir.

[   ] Açıklayıcı yazılarda kelimelerin mecaz anlamda kullanılmasına özen gösterilir.

[   ] Öğretici metinler açıklama, aydınlatma, bilgi verme amacıyla yazılır.

[   ] Açık bir anlatımda edebi sanatlara yer verilir.

[   ] Kanıtlayıcı anlatımlarda kesin ve açık yargılara dikkat edilir.

[   ] Öğretici anlatımda dil göndergesellik işlevi ile kullanılır.

3. Aşağıdaki cümleleri “doğrudan, dolaylı, nesnel, öznel, soyut ve somut anlatım” açısından değerlendiriniz ve cümlelerin karşısındaki seçeneklerden hangisi doğru ise onu daire içine alınız. ( 5x2= 10p)

(Nesnel  -  Öznel) Ahmet Haşim’in  “Sonbahar” şiirindeki kişileştirme de çok ilgi çekicidir.

(Nesnel - Öznel) Romanda anlatılanlar Kurtuluş Savaşı yıllarında geçiyor.

(Dolaylı –Doğrudan)Ünlü bir eleştirmen: “ Önyargılı olmayan okuyucuyu iyice meraka düşürdüğüm zaman işim bitmiş olur, görevimi yerine getirmiş olurum.” der.

(Dolaylı -Doğrudan)Oscar Hilde’ye göre, heykeltıraş mermerde düşünürmüş.

(Somut - Soyut) Zekâ nar, ayva, portakal gibi geç olgunlaşan bir sonbahar meyvesidir.

4.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.  (5x2=10p)

ü  İki karşıt görüşü, önceden belirlenen konu hakkındaki düşünceleri jüri ve dinleyiciler önünde savunmayla oluşan sözlü anlatım türüne…………………..…………denir.

ü  Forumda dil ağırlıklı olarak……………………….………………..işlevinde kullanılır.

ü  Paneli……………………………..……….yönetir. Panele konuşmacı olarak en az üç, en çok altı kişi katılır.

ü  Daha çok ………………………………anlatım türünün kullanıldığı bilgi şöleninde dil……………..…………işlevde kullanılır.

ü  Sunumda…………………………….………………..gibi teknolojik araçlardan faydalanılır.

5. Tartışmada amaca ulaşmak için nelere dikkat edilmelidir? Yazınız.  (10p)

6. Tartışma türlerini yazarak, sempozyum(Bilgi Şöleni) ile açıkoturumun iki farkını Yazınız? (10p)

Yaşamak sanıldığından da güzel bir şeydir. Doğada hangi köşeyi görsem içimden sarılıp kucaklamak gelir. Yoğun iş yaşamından dolayı eskiden böyle değildim. Dünyaya, yaşama hep yapılacak, bitirilecek bir iş olarak bakardım. Yaşamı güzel, çirkin diye kesin çizgilerle ayırırdım. Artık yaşama öyle bakmıyorum. Anladım ki yaşamdaki çirkinliklerde de bir güzellik saklıymış, yeter ki ona bakabilmeyi bilmek gerekiyormuş.

7.Bu parçanın konusu nedir? ( 10 p)

8.Ana düşüncesi nedir? (10 p)

Gözlerimde pırıltısı bakır bir tasın,

Kulaklarım komşuların ayak sesinde,

Varsın yine yudum su veren olmasın,

Baş ucumda biri bana “su yok” desin de.

9.Bu şiire hâkim olan tema nedir? Yazınız. (10 p)

10.  (5x2=10p)

“Su yüz derecede kaynar.” Cümlesi …………. Bir yargıdır. (öznel – nesnel)

“Ağaçlar çiçek açtı.” Cümlesi …………………… anlatıma örnek olabilir. (somut – soyut)

BAŞARILAR!.. (Süreniz bir ders saatidir. ( 40dk.))